تحقیقات نشان می دهد که خطر بروز اختلال نقص توجه که تحت عنوان ADHD نیز آن را می شناسیم، بیشتر ژنتیکی است. اما عوامل محیطی می توانند در این امر نقش داشته باشند و در برخی موارد عامل آن هستند. در این مقاله نتیجه تحقیقات معتبر درباره ارتباط ژنتیک و اختلال نقص توجه adhd را آورده ایم…
ارتباط ژنتیک و نقص توجه ADHD
هر آنچه تاکنون درباره تاثیر قند زیاد، تلویزیون دیدن زیاد یا مهارت های فرزندپروری ضعیف والدین بر بروز اختلال نقص توجه شنیده اید را فراموش کنید. محققان گزارش می دهند که 75 تا 90 درصد از خطر ADHD را می توان در ژن ها ردیابی کرد.
استفان فارائون، پروفسور و معاون پژوهشی در بخش روانپزشکی دانشگاه پزشکی SUNY Upstate در سیراکیوز، نیویورک میگوید: «تخمین فعلی این است که حدود 7000 ژن مختلف در حساسیت به ADHD نقش دارند.» “که هرکدام، خطر را کمی افزایش می دهد.”
در مطالعه های تخصصی انجام شده بر ژنتیک ADHD ، در سال 2019 ژنوم های افراد مبتلا به نقص توجه و افراد سالم مورد مقایسه قرار گرفت.
برخی از افراد مبتلا به adhd هیچ اثر ژنتیکی از این اختلال را نداشتند. افراد مختلف، ژن های مربوط به اختلال نقص توجه را در ترکیبات و اعداد مختلف دارند. بسیاری از مردم یک عدد متوسط دارند، چند نفر تعداد زیادی دارند، عده کمی نیز بسیار کمی دارند. وقتی ژن هایی که در بروز اختلال نقص توجه نقش دارند در کنار عوامل محیطی قرار میگیرند، پتانسیل بیشتری برای بروز این اختلال در فرد ایجاد می شود.
دانشمندان هنوز در تلاشند تا مشخص کنند که چگونه ژن ها خطر ADHD را افزایش می دهند و چگونه محیط یک کودک، نوجوان یا بزرگسال مستعد، می تواند علائم ADHD مانند بیش فعالی، تکانشگری و/یا بی توجهی و عدم تمرکز را فعال کند؟!
لازم به ذکر است که والدین کودکان مبتلا به ADHD باید درک کنند که مقصر نیستند و اگر فرزند آنها دچار بیش فعالی و نقص توجه است، نیازی نیست خود را سرزنش کنند؛ علل ADHD بسیار پیچیده است. ما فکر می کنیم بیشتر خطرات زیست محیطی، مانند خطرات ژنتیکی، کوچک و افزایشی هستند.
ژن ها و اختلال نقص توجه
خطر ADHD در خانواده ها وجود دارد. در یک مطالعه اخیر بر روی 2.4 میلیون نفر نشان داد، 17 تا 24 درصد از کودکانی که یکی از والدین آنها مبتلا به اختلال نقص توجه بودند نیز دارای همین اختلال بودند. و زمانی که والدین هر دو مبتلا به نقص توجه بودند، 33 درصد از کودکان نیز چنین بودند.
خطر ارثی، ژنتیکی به روش های دیگری نیز نشان داده می شود. برادران و خواهران یک کودک مبتلا به اختلال نقص توجه 26 تا 42 درصد در معرض خطر هستند و در خانوادههایی که کودکی مبتلا به ADHD (نقص توجه) است، مشخص میشود که بسیاری از والدین نیز چنین هستند، اگرچه ممکن است تا زمانی که پسر یا دخترشان متوجه این موضوع نشوند، این اختلال در آنها تشخیص داده نشده باشد.
والدین باید بدانند که خطر ابتلا به ADHD حدود 25٪ است. این میزان به اندازهای قابل توجه است که میتواند نگران کننده باشد، زیرا اختلال نقص توجه، مسئله ای است که فرزند پروری را چالش برانگیز تر می کند.
نقش عوامل محیطی و سایر عوامل در بروز اختلال نقص توجه
کارشناسان بر این باورند که در افرادی که خطر ژنتیکی بالاتری برای نقص توجه (ADHD) دارند، محیط قبل و بعد از تولد و در دوران کودکی میتواند علائم ADHD را ایجاد کند. البته گاهی اوقات، برخی از عوامل محیطی آنقدر قوی هستند که با تاثیر مستقیم بر مغز باعث ایجاد ADHD می شوند. این عوامل ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- زایمان زودرس و وزن کم هنگام تولد
- قرارگیری در معرض سرب
- آسیب مغزی تروماتیک در دوران کودکی
- قرار داشتن در معرض مصرف زیاد الکل مادر در دوران جنینی
مشاوره ژنتیک قبل از بارداری را جدی بگیرید!
نتیجه گیری
اختلال نقص توجه یا ADHD در خانواده هایی که والدین یا یکی از فرزندان به آن دچار هستند، بیشتر مستعد بروز است. که این موضوع نشان می دهد ژن ها در احتمال ابتلای فرد به این بیماری نقش زیادی دارند.
با این حال، مهم است که به یاد داشته باشید که سابقه خانوادگی ADHD لزوماً به این معنی نیست که فرد این اختلال را به ارث برده و با آن متولد می شود؛ بلکه افراد دارای سابقه خانوادگی، فقط در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به آن قرار دارند.
سوالات متداول
ژن هایی که خطر ADHD را افزایش میدهند میتوانند از مادر، پدر یا هر دو والدین به ارث برسند. در یک مطالعه اخیر نروژی، خطر ارثی زمانی که مادر کودک مبتلا به ADHD بود در مقایسه با پدرشان تا حدودی بیشتر بود، اما محققان مطمئن نبودند که چرا این اتفاق میافتد
ژن ها در واقع خطر اصلی هستند و حدود 75 تا 90 درصد از خطر کلی ADHD را تشکیل می دهند. قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی مانند قرار گرفتن در معرض سرب قبل یا بعد از تولد، سندرم الکل جنینی، آسیب های مغزی شدید در دوران کودکی و وزن بسیار کم هنگام تولد یا تولد بسیار زودرس نیز با تأثیر بر رشد مغز، این خطر را افزایش می دهد. اما چیزهایی مانند رژیم غذایی شیرین، سهل انگاری والدین، بازی های ویدیویی، تماشای تلویزیون و حتی سیگار کشیدن در دوران بارداری خطر ADHD را افزایش نمی دهد.
0 دیدگاه