مدت زمان مطالعه ۵ دقیقه

پیشگیری از دیابت ارثی

اگر شما از جمله کسانی باشید که در حال زندگی کردن با دیابت هستند، احتمالا سوالات زیادی را در این باره در ذهن خود دارید. ممکن است نگران این باشید که بیماری شما پیشرفت کند و یا اینکه فرزندان شما نیز به شکل ارثی به دیابت مبتلا شوند! شما تنها کسی نیستید که این دغدغه ها  را دارید؛  این مقاله دقیقا برای کمک به شما تنظیم شده است. در این مطلب درباره روش های پیشگیری از دیابت ارثی و نقش وراثت در ابتلا به دیابت توضیحات معتبر دقیقی را ارائه داده ایم. با ما همراه باشید…

پیشگیری از دیابت ارثی

دیابت چه علتی دارد؟

دیابت نوع 1 و نوع 2 علت های مختلفی دارند. اما دو عامل بسیار مهم در هر دوی آن ها مشترک است. اولی عامل وراثت، و دومی، عامل محیط. به این معنا که شما زمینه و استعداد ابتلا به دیابت را به ارث می برید؛ و سپس چیزی در محیط، آن را تحریک و فعال می کند.

درست است! ژنتیک به تنهایی برای ابتلا به دیابت کافی نیست. یکی از مواردی که این جمله را اثبات می کند، دوقلوهای همسان هستند. دوقلوهای همسان، دارای ژن های یکسان هستند. با این حال، وقتی یکی از دو قلو ها به دیابت نوع 1 مبتلا می شود، دو قلوی دیگر حداکثر فقط در نیمی از مواقع به این بیماری مبتلا می شود؛ و زمانی که یکی از دوقلو ها به دیابت نوع 2 مبتلا  باشد، خطر ابتلا به دیگری حداکثر حدود 75% است.

دیابت نوعی اختلال است که در آن، سطح قند خون بیمار بسیار بیشتر از حد نرمال می شود و عملکرد طبیعی بدن را دچار مشکل می کند. به همین دلیل، افراد مبتلا به آن و افرادی که به شکل ژنتیکی استعداد ابتلا به آن را دارند، باید اقدامات مراقبتی و احتیاطی را برای کنترل آن انجام دهند.

آیا آزمایش ژنتیک برای پیشگیری از دیابت مفید است؟

جهش های ژنتیکی که باعث ابتلا به دیابت می شوند، پروتئین های مسئول تولید انسولین یا توانایی بدن برای استفاده از انسولین را تحت تاثیر قرار می دهند. جهش ژنتیکی باعث می شود که پروتئین ها عملکرد مناسب و طبیعی نداشته باشند.

آزمایش ژنتیک، در موارد خاصی می تواند این جهش ها را شناسایی کند. اما اینکه اطلاعات به دست آمده از آن چقدر می تواند سودمند باشد متفاوت است. اولا بستگی به این دارد که شکل دیابت تک ژنی باشد یا چند ژنی.

دیابت تک ژنی 

حدود 1 تا 4 درصد از تمام موارد دیابت، ناشی از جهش در یک ژن و به عبارت دیگر، “تک ژنی” است. این به معنای آن است که می توان یک ژن را مورد آزمایش قرار داد.

دو مورد از رایج ترین شکل های دیابت تک ژنی عبارت اند از:

  • دیابت MODY

معمولا در سنین نوجوانی یا بزرگسالی ظاهر می شود.

  • دیابت NDM

که دیابت نوزادی است و بیشتر در بین نوزادان و کودکان تازه متولد شده دیده می شود.

دیابت پلی ژنیک یا “چند ژنی”

بیشتر موارد ابتلا به دیابت نوع 1 و 2 و همچنین دیابت بارداری، چند ژنی هستند. به این معنا که حاصل تعامل پیچیده چند ژن با عوامل محیطی و سبک زندگی می باشند.

طبق گفته یکی از متخصصین ژنتیک، آزمایش های ژنتیک احتمال ابتلا به دیابت های نوع 1 و 2 را نشان می دهد؛ اما در رابطه با دیابت چند ژنی ممکن است چندان کافی نباشد. زیرا ین انواع دیابت صرفا ناشی از وجود مشکل در یک ژن نیست.  تنوع ژنتیکی و عوامل محیطی نیز باید در نظر گرفته شوند. بنابراین نمی توان با قطعیت کامل به نتیجه به دست آمده از آنها اکتفا کرد. به همین دلیل ممکن است تشخیص متخصص ژنتیک مبنی بر این باشد که لازم است چند آزمایش تکمیلی دیگر نیز انجام شود تا تشخیص قطعی حاصل شود.

پیشگیری از ابتلا به دیابت ارثی

کنترل و تغییر سبک زندگی، می تواند یک اقدام بزرگ و بسیار نتیجه بخش در پیشگیری از ابتلا به دیابت باشد. به خاطر داشته باشید که برای آغاز این تغییرات، هیچوقت دیر نیست. نکات زیر می تواند برای کنترل عوامل محیطی در افرادی که زمینه ارثی دیابت دارند و پیشگیری از دیابت بسیار مفید واقع شود:

کاهش وزن

کاهش وزن بدن، تاثیر بسیار چشمگیری بر کاهش ریسک ابتلا به دیابت دارد. با توجه به وزن فعلی خود و نتایج به دست آمده از تست های ژنتیک و سایر آزمایش های مرتبط، با پزشک خود مشورت کنید تا برنامه درستی را برای کاهش زن طرح ریزی کنید.

داشتن فعالیت و تحرک بدنی بیشتر

تحرک بدنی فواید بسیار زیادی برای بدن و حتی ذهن و روان انسان دارد. از جمله مزیت های که تحرک و فعالیت فیزیکی در مورد پیشگیری از ابتلا به دیابت دارد؛ کاهش وزن، کاهش سطح قند خون و بالا بردن حساسیت به انسولین (که به حفظ قند خون در محدوده طبیعی کمک میکند) است.

خوردن غذاهای گیاهی سالم

گیاهان سرشار از ویتامین، مواد معدنی و کربوهیدرات هستند  که منابع انرژی بدن را تامین می کنند.

خوردن چربی های سالم

غذاهای چرب کالری بالایی دارند و باید در حد اعتدال مصرف شوند. برای کمک به کاهش وزن و مدیریت آن، رژیم غذایی شما باید شامل انواع غذاهای حاوی چربی های غیراشباع باشد که گاهی اوقات به آنها «چربی خوب» می گویند. برخی از منابعی که حاوی چربی خوب هستند عبارتند از؛ زیتون، تخمه آفتاب گردان، تخم کتان، روغن کانولا، بادام، فندق و سایر دانه های روغنی، ماهی سالمونلا، ساردین و …

رژیم های غذایی ناسالم امروزی را کنار بگذارید و گزینه های سالم تر را انتخاب کنید

هدف رژیم غذایی شما باید کاهش وزن و سپس حفظ وزن سالم در حرکت رو به جلو باشد. بنابراین تصمیمات غذایی شما باید شامل یک استراتژی باشد که بتوانید آن را به عنوان یک عادت مادام العمر حفظ کنید. 

چرا مشاوره ژنتیک فردمحور

دکتر مریم اسلامی

پزشک دکترای تخصصی ژنتیک
عضو هیات علمی دانشگاه
فلوشیپ پزشکی بازساختی از دانشگاه هاروارد آمریکا
برچسب ها:
مقالات مرتبط
سندرم ترنر چیست؟

سندرم ترنر چیست؟

سندرم ترنر، وضعیتی که فقط زنان را مبتلا می‌کند، زمانی ایجاد می‌شود که یکی از کروموزوم‌های X (کروموزوم‌های جنسی) به طور کامل و یا تا حدودی از بین رفته باشد. سندرم ترنر می تواند باعث انواع مشکلات...

اوتیسم؛ از ژن های پدری منتقل می شود

اوتیسم؛ از ژن های پدری منتقل می شود

محققان بینش جدیدی در مورد ریشه های ژنتیکی اختلال طیف اوتیسم (ASD) ارائه می دهند. این مطالعه نشان می‌دهد که برخلاف باورهای قدیمی، خواهر و برادرهای مبتلا به ASD ممکن است بیشتر از ژنوم پدرشان مشترک...

مشاوره ژنتیک اسکیزوفرنی

مشاوره ژنتیک اسکیزوفرنی

اسکیزوفرنی (Schizophrenia) که آن را به نام شیزوفرنی هم می شناسند، یکی از مهم ترین بیماری های روانی است و ابتلا به آن می تواند زندگی فرد را به طور جدی و گسترده تحت تاثیر قرار دهد. امروزه در نتیجه ی...

پرسش و پاسخ تکمیلی

سوالات شما در اسرع وقت پاسخ داده شده و از طریق ایمیل اطلاع رسانی خواهد شد

0 Comments
Submit a Comment

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *